नेपा. शि. ४११: साधारण नेपाली-१

पाठ्यांशको परिचय

यस पाठ्यांशले नेपाली भाषामा विशिष्ट बोध, अभिव्यक्ति र रचना कौशलको विकास गर्ने लक्ष्य राखेको छ । यस पाठ्यांशमा नेपाली भाषाको परिचय, यसका मानक कथ्य र लेख्य रूपको स्वरूप र प्रकार्य क्षेत्र, शब्दभण्डार, वाक्यतत्त्वपरक रचना, नेपाली वाङ्मयका विविध क्षेत्रका गद्यांशको पठनबोध, बुँदाटिपोट र संक्षेपीकरणको अभ्यास, व्यावहारिक लेखन तथा सूचना तथ्यको रूपान्तरका साथै निर्धारित साहित्यिक कृतिहरूको पठन, आस्वादन र अभिव्यक्ति क्षमताको विकास गर्ने पाठ्यवस्तु राखिएका छन् ।

साधारण उद्देश्यहरू

यस पाठ्यांशका साधारण उद्देश्यहरू निम्नानुसार रहेका छन् ः

• नेपाली भाषाको स्वरूप, प्रयोगको स्थिति र प्रकार्य क्षेत्रका साथै सन्दर्भपूर्ण वाक्य निर्माणमा सक्षम तुल्याउने,
• निर्धारित गद्यांशबाट विशिष्ट बोध प्रश्नको उत्तर लेखन, बँुदाटिपोट र संक्षेपीकरणको अभ्यासमा दक्ष बनाउने,
• निर्धारित वाक्यकोटिमा आधारित भई स्वतन्त्र र निर्देशित रचना लेख्न सक्षम तुल्याउने,
• व्यावहारिक लेखनको सिप विकासमा दक्ष बनाउने,
• तालिका, चित्राकृति, रेखाचित्र र आरेखका सूचनालाई अनुच्छेदमा रूपान्तरण गर्न सक्ने बनाउने,
• निर्दिष्ट साहित्यिक विधा सरसरती पठन, आस्वादन र प्रतिक्रिया लेखनको अभ्यास गराउने ।

विशिष्ट उद्देश्य र पाठ्यवस्तु

ljlzi6 p2]Zo	kf7\oj:t'
g]kfnL efiffsf] sYo / n]Vo ¿ksf] kl/ro lbg g]kfnL efiffsf] k|of]u If]q atfpg klxnf] / bf];|f] efiffsf ¿kdf g]kfnL efiffsf] l:ylt klxNofpg g]kfnL efiffsf ljlzi6 k|sfo{x¿ pNn]v ug{  g]kfnLsf zAb;|f]t / zAbju{sf] klxrfg u/L ltgsf] k|of]u ug{ zAblgdf{0fsf] k|ls|of atfpg	PsfO Ps M g]kfnL efiffsf] kl/ro, k|of]u / zAbe08f/                                    -*_ !=!  sYo / n]Vo g]kfnL efiff !=@  g]kfnL efiffsf] k|of]uIf]q !=# klxnf] efiffsf ¿kdf g]kfnL efiffsf] k|of]u !=$ bf];|f] efiffsf ¿kdf g]kfnL efiffsf] k|of]u !=%  g]kfnL efiffsf ljlzi6 k|sfo{x¿     !=%=! lzIff     !=%=@ ;flxTo     !=%=# sfg'g     !=%=$ ;~rf/     !=%=% k|zf;g     !=%=^ 1fglj1fg !=^ g]kfnL zAbe08f/     !=^=! zAb ;|f]t  tT;d tb\ej  cfuGt's zAbx¿sf] k|of]u / k|:t'lt     !=^=@ zAbju{sf] k|of]u / k|:t'lt  gfd, ;j{gfd, ljz]if0f ls|of, gfdof]uL, ls|ofof]uL ;+of]hs, lj:doflbaf]ws  lgkft     !=^=# zAblgdf{0f k|ls|ofsf] k|of]u / k|:t'lt  ;u{k4lt  pk;u{, k|Too - s[t\, tl4t_ ;df; / låTj k4lt
g]kfnL jfª\dosf ljleGg ljifoIf]q;Fu ;DalGwt af]wfTds k|Zgsf] pQ/ lbg . ljleGg ljifoIf]q;Fu ;DalGwt a'Fbfl6kf]6 / ;+If]kLs/0fsf] k|of]u / cEof; ug{, jfSosf]l6cg'¿k j0f{gfTds k|s[ltsf :jtGq cg'R5]b /rgf ug{, lgb]{lzt jfSosf]l6nfO{ jfSofGt/0f   ug{ .	PsfO b'O{ M k7gaf]w, a'Fbfl6kf]6, ;ª\If]kLs/0f / jfSotTjk/s /rgf                            -!^_ @=! k7gaf]w @=!=! g]kfnL jfª\dosf ljljw If]q / ljifo;Fu ;DalGwt ;fdfGo / ljlzi6 af]w k|Zgx¿sf] pQ/ n]vg / k|:t'lt -efiff, ;flxTo, lzIff, e"uf]n, s[lif, cy{jfl0fHo, ;"rgf tyf  ;~rf/, dgf]lj1fg, ;dfh, ;+:s[lt, bz{g, lj1fg tyf k|ljlw / :jf:Yo, jftfj/0f, sfg'g, v]ns'b_ @=@ a'Fbf l6kf]6 / ;+If]kLs/0f     @=@=! a'Fbfl6kf]6sf] k|of]u / k|:t'lt     @=@=@ ;+If]kLs/0fsf] k|of]u / k|:t'lt @=# jfSotTTjk/s /rgf      @=#=! lnª\u, jrg, k'?if / cfb/sf cfwf/df  :jtGq /rgf     @=#=@ lnª\u, jrg, k'?if / cfb/sf cfwf/df jfSofGt/0f
Jofjxfl/s n]vg ug{ .	PsfO ltg M Jofjxfl/s n]vg                   -^_ #=!      lgj]bg #=@      ekf{O{ #=#      dGh'/Lgfdf #=$  tD;'s #=%   hfx]/L #=^   sfof{noLo l6Kk0fL #=&   ef}r/ -uf]Zjf/f ef}r/ / a}ª\s ef}r/_
;"rgf / tYonfO{ cg'R5]bdf ¿kfGt/ ug{,	PsfO rf/ M ;"rgf / tYosf] ¿kfGt/0f         -^_ $=! tflnsf tyf lrqfs[lt -j[Qfsf/ tyf :tDefs[lt_ df k|:t't ;"rgf / tYonfO{ cg'R5]bdf ¿kfGt/ $=@ /]vflrq tyf cf/]vdf k|:t't tYo / ;"rgfnfO{ cg'R5]bdf ¿kfGt/

प्रायोगिक क्रियाकलाप र शिक्षण प्रविधि

प्रायोगिक क्रियाकलाप र शिक्षण प्रविधिलाई दुई समूहमा विभाजन गरिएको छ ः पहिलोमा साधारण शिक्षण प्रविधि र दोस्रोमा विशिष्ट शिक्षण प्रविधि ।

४.१ साधारण शिक्षण प्रविधि

प्रत्येक एकाइमा आवश्यकताअनुसार शिक्षकले सम्बन्धित विषयवस्तुको प्रस्तुति, व्याख्यान, छलफल, प्रश्नोत्तर गराई विद्यार्थीहरूलाई तत्सम्बन्धी अभ्यास गर्न लगाइने छ ।